bigos - mój pamiętnik, wspomnienia, uczucia, przeżycia ...
Witam.
Wpad³a mi w rêce mapa Polski z 56 roku. Mam pytanie. Miêdzy Ustrzykami Górnym a Dolnymi jest na niej miescowo¶æ o nazwie "Szewczenko". Czy kto¶ z Was wie sk±d siê ona wziê³a ew. sk±d pochodzi ta nazwa??
Spróbujê strzelaæ co do nazwy, bo nie wiem, ale mozna wydedukowaæ i¿ z du¿ym prawdopodobieñstwem nazwa pochodzi od Tarasa Szewczenko - wieszcza ukraiñskiego.
Pisal sporo i sporo jest w opowiadañ i pozezji w necie, np:
"Testament"
Kiedy umrê to na wzgórzu
Wznie¶cie mi mogi³ê,
Po¶ród stepu szerokiego
Ukrainy mi³ej.
Aby ³any roz³o¿yste
I brzeg Dniepru stromy
Mo¿na by³o widzieæ, s³yszeæ
Jego grzmi±ce gromy.
Gdzie uniesie z Ukrainy
Do sinego morza
Wra¿± krew... dopiero wtedy
I ³any, i wzgórza —
Wszystko rzucê i ulecê
Do samego Boga,
Aby modliæ siê... a¿ dot±d
Ja nie uznam Boga.
Pochowajcie mnie i wstañcie,
I kajdany rwijcie,
I posok±, wra¿± juch±,
Wolno¶æ sw± obmyjcie.
Mnie za¶ w wielkiej ju¿ rodzinie,
W kraju wolnym, nowym,
Pamiêtajcie wspomnieæ czasem
Dobrym, cichym s³owem.
Jest to prawdopodobne, ale czy tak byo to nie wiem - nie wiadomo jaka by³a poprawno¶æ polityczna tego co pisal (by³ zsy³any) wiêc nazwa je¶li by wziê³a siê od jego nazwiska, mog³a funkcjonowac bardzo krótko.
Cz jeste¶ pewien, ¿e nazwa brzmia³a "Szewczenko", a nie "Szewczenkowo" przypadkiem ? Oczywi¶cie w jednym i drugim przypadku musi ona pochodziæ od poety Tarasa Szewczenki.
A owo Szewczenkowo (je¶li to je mia³e¶ na my¶li), to przecie¿ nasze kochane Lutowiska, które w latach 1939-51 nale¿a³y do ZSRR. Prawdopodobnie nazwê "Lutowiska" przywrócono pó¼niej, st±d na mapie z 1956 r. figuruje jeszcze "Szewczenkowo".
I tak, po¶rednio, uczyniono krzywdê poecie, albowiem wielu osobom mo¿e siê on kojarzyæ ze skutkami radzieckiej agresji na Polskê w 1939 r.
Ps. Takich ró¿nic w nazewnictwie miejscowo¶ci w latach 50-tych móg³by¶ znale¼æ chyba wiêcej. W 1951 r. w ramach wymiany obszarów przygranicznych ZSRR przekaza³ Polsce 480 km kw. (rejony Ustrzyk Dln., Czarnej i Lutowisk). Tereny te znajdowa³y siê pod radzieck± "jurysdykcj±" (trudno nie u¿yæ cudzys³owu) od jesieni 1939 r. do 1951 r. Po stronie radzieckiej pozostawi³a je najpierw granica radziecko-niemiecka z pa¼dziernika 1939 r., a po II Wojnie ¦wiatowej - granica polsko-radziecka, w ¶wietle prawa miêdzynarodowego formalnie legalna i uznana przez pañstwa zachodnie.
Pozdrawiam
z dostepnych mi ¼róde³ wynika,¿e ³utowiska w latach 1944-1957 nosi³y nazwê Szewczenko("Bieszczady s³ownik historyczno-krajoznawczy",Warszawa1995)Wg.tego s³ownika nazwa Szewczenkowo odnosi³a siê do powsta³ego tu w 1954 r. Pañstwowego Gospodarstwa Rolnego.tak wiec w latach 1951-57 u¿ywano 3 nazw miasteczko nazywa³o siê Szewczenko,PGR-Szewczenkowo,a nadle¶nictwo nosi³o nazwê Lutowiska.
Kasiu, czy mog³aby¶ co¶ wiêcej nt. tego s³ownika napisaæ ? Kto go wyda³, ile ma stron, jaki autor (autorzy), szata graficzna, itp. Innymi s³owy: czy warto go kupiæ ? Czy jest bardziej historyczny, czy geograficzny ?
Czy zawiera informacje nt. okupacji radzieckiej 1939-41 i niemieckiej 1941-44 ?
Pozdrawiam
Jest to ksi±¿ka "Bieszczady- s³ownik historyczno-krajoznawczy',wyd.Stanis³aw Kryciñski,02-793 Warszawa,ul ¯abiñskiego 9/41. Wydana w 1995 r.,sk³ada siê z trzech czê¶ci(gmina Lutowiska,Czarna i Cisna)Ka¿da czêæ¶ ma ok480 stron i s³ownikiem jest bardziej z nazyw.Autorzy:M. Augustyn, S.Kryciñski, S.Modrzejewski, R.Szewc bardzo,bardzo dok³adnie charakreryzuj± wszystkie wsie na terenie danej gminy(rownie¿ te nie istniej±ce)opisujac przy ka¿dej
-próby wyt³umaczenia pochodzenia nazwy
-historiê-dzieje miejscowo¶ci od monentu jej za³o¿enia do 1994,w³a¶cicieli wsi.
-liczbê ludno¶ci z podzialem na wyznanaia i liczbe domostw pocz±wszy od min.1785
-informacje o istnieniu w danej wsi szko³y biblioteki,urzêdów itp.
-opis istniej±cych lub nie obiektów sakralnych i zabudowañ mieszkalnych
-historiê i lokalizacjê obiektów dla przemys³u,rzemios³a i handlu i us³ug
-nazewnictwo pól,³±k lasów itp.nale¿±cych do danej miejscowo¶ci.
krótko opisano równiez przyrodê danej gminy,kolejki le¶ne nad Górnym Sanem.S³ownik zawiera wiele zdjêæ opisywanych obiektów.
Wg mnie jedyn±"niedoskona³o¶ci±"jest powierzchnie potraktowanie etnografi tego obszaru,oraz kartografia(ale mo¿e to tylko moje tzw."zawodowe zboczenie")
Ksi±¿ki maja niebiesk± ok³adkê z rycin± mapki,mo¿na je kupiæ w ka¿dym punkcie BdPN,cena ok 35-40 z³.By³y one rownie¿ dostêpne w ³odzkim oddzia³e PTTK.wiêc pewnie w innych miastach te¿.My¶lê,¿e warto siê zapoznaæ z tak± lekturk±.Pozdrawiam.
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl brytfanna.keep.pl
Wpad³a mi w rêce mapa Polski z 56 roku. Mam pytanie. Miêdzy Ustrzykami Górnym a Dolnymi jest na niej miescowo¶æ o nazwie "Szewczenko". Czy kto¶ z Was wie sk±d siê ona wziê³a ew. sk±d pochodzi ta nazwa??
Spróbujê strzelaæ co do nazwy, bo nie wiem, ale mozna wydedukowaæ i¿ z du¿ym prawdopodobieñstwem nazwa pochodzi od Tarasa Szewczenko - wieszcza ukraiñskiego.
Pisal sporo i sporo jest w opowiadañ i pozezji w necie, np:
"Testament"
Kiedy umrê to na wzgórzu
Wznie¶cie mi mogi³ê,
Po¶ród stepu szerokiego
Ukrainy mi³ej.
Aby ³any roz³o¿yste
I brzeg Dniepru stromy
Mo¿na by³o widzieæ, s³yszeæ
Jego grzmi±ce gromy.
Gdzie uniesie z Ukrainy
Do sinego morza
Wra¿± krew... dopiero wtedy
I ³any, i wzgórza —
Wszystko rzucê i ulecê
Do samego Boga,
Aby modliæ siê... a¿ dot±d
Ja nie uznam Boga.
Pochowajcie mnie i wstañcie,
I kajdany rwijcie,
I posok±, wra¿± juch±,
Wolno¶æ sw± obmyjcie.
Mnie za¶ w wielkiej ju¿ rodzinie,
W kraju wolnym, nowym,
Pamiêtajcie wspomnieæ czasem
Dobrym, cichym s³owem.
Jest to prawdopodobne, ale czy tak byo to nie wiem - nie wiadomo jaka by³a poprawno¶æ polityczna tego co pisal (by³ zsy³any) wiêc nazwa je¶li by wziê³a siê od jego nazwiska, mog³a funkcjonowac bardzo krótko.
Cz jeste¶ pewien, ¿e nazwa brzmia³a "Szewczenko", a nie "Szewczenkowo" przypadkiem ? Oczywi¶cie w jednym i drugim przypadku musi ona pochodziæ od poety Tarasa Szewczenki.
A owo Szewczenkowo (je¶li to je mia³e¶ na my¶li), to przecie¿ nasze kochane Lutowiska, które w latach 1939-51 nale¿a³y do ZSRR. Prawdopodobnie nazwê "Lutowiska" przywrócono pó¼niej, st±d na mapie z 1956 r. figuruje jeszcze "Szewczenkowo".
I tak, po¶rednio, uczyniono krzywdê poecie, albowiem wielu osobom mo¿e siê on kojarzyæ ze skutkami radzieckiej agresji na Polskê w 1939 r.
Ps. Takich ró¿nic w nazewnictwie miejscowo¶ci w latach 50-tych móg³by¶ znale¼æ chyba wiêcej. W 1951 r. w ramach wymiany obszarów przygranicznych ZSRR przekaza³ Polsce 480 km kw. (rejony Ustrzyk Dln., Czarnej i Lutowisk). Tereny te znajdowa³y siê pod radzieck± "jurysdykcj±" (trudno nie u¿yæ cudzys³owu) od jesieni 1939 r. do 1951 r. Po stronie radzieckiej pozostawi³a je najpierw granica radziecko-niemiecka z pa¼dziernika 1939 r., a po II Wojnie ¦wiatowej - granica polsko-radziecka, w ¶wietle prawa miêdzynarodowego formalnie legalna i uznana przez pañstwa zachodnie.
Pozdrawiam
z dostepnych mi ¼róde³ wynika,¿e ³utowiska w latach 1944-1957 nosi³y nazwê Szewczenko("Bieszczady s³ownik historyczno-krajoznawczy",Warszawa1995)Wg.tego s³ownika nazwa Szewczenkowo odnosi³a siê do powsta³ego tu w 1954 r. Pañstwowego Gospodarstwa Rolnego.tak wiec w latach 1951-57 u¿ywano 3 nazw miasteczko nazywa³o siê Szewczenko,PGR-Szewczenkowo,a nadle¶nictwo nosi³o nazwê Lutowiska.
Kasiu, czy mog³aby¶ co¶ wiêcej nt. tego s³ownika napisaæ ? Kto go wyda³, ile ma stron, jaki autor (autorzy), szata graficzna, itp. Innymi s³owy: czy warto go kupiæ ? Czy jest bardziej historyczny, czy geograficzny ?
Czy zawiera informacje nt. okupacji radzieckiej 1939-41 i niemieckiej 1941-44 ?
Pozdrawiam
Jest to ksi±¿ka "Bieszczady- s³ownik historyczno-krajoznawczy',wyd.Stanis³aw Kryciñski,02-793 Warszawa,ul ¯abiñskiego 9/41. Wydana w 1995 r.,sk³ada siê z trzech czê¶ci(gmina Lutowiska,Czarna i Cisna)Ka¿da czêæ¶ ma ok480 stron i s³ownikiem jest bardziej z nazyw.Autorzy:M. Augustyn, S.Kryciñski, S.Modrzejewski, R.Szewc bardzo,bardzo dok³adnie charakreryzuj± wszystkie wsie na terenie danej gminy(rownie¿ te nie istniej±ce)opisujac przy ka¿dej
-próby wyt³umaczenia pochodzenia nazwy
-historiê-dzieje miejscowo¶ci od monentu jej za³o¿enia do 1994,w³a¶cicieli wsi.
-liczbê ludno¶ci z podzialem na wyznanaia i liczbe domostw pocz±wszy od min.1785
-informacje o istnieniu w danej wsi szko³y biblioteki,urzêdów itp.
-opis istniej±cych lub nie obiektów sakralnych i zabudowañ mieszkalnych
-historiê i lokalizacjê obiektów dla przemys³u,rzemios³a i handlu i us³ug
-nazewnictwo pól,³±k lasów itp.nale¿±cych do danej miejscowo¶ci.
krótko opisano równiez przyrodê danej gminy,kolejki le¶ne nad Górnym Sanem.S³ownik zawiera wiele zdjêæ opisywanych obiektów.
Wg mnie jedyn±"niedoskona³o¶ci±"jest powierzchnie potraktowanie etnografi tego obszaru,oraz kartografia(ale mo¿e to tylko moje tzw."zawodowe zboczenie")
Ksi±¿ki maja niebiesk± ok³adkê z rycin± mapki,mo¿na je kupiæ w ka¿dym punkcie BdPN,cena ok 35-40 z³.By³y one rownie¿ dostêpne w ³odzkim oddzia³e PTTK.wiêc pewnie w innych miastach te¿.My¶lê,¿e warto siê zapoznaæ z tak± lekturk±.Pozdrawiam.